Cursus
middeleeuwse mystiek
|
|
Cursus over christelijke spiritualiteit
in een cultuur-historische context
Middeleeuwse mystiek in de Lage Landen
De geloofs- en denkwereld van Hadewijch en Jan van Ruusbroec
Rozemarijn van Leeuwen
© 1999-2001
Ruusbroec: geestelijk zien in de Brulocht
Teksten bij de cursus Middeleeuwse mystiek
In de cursus Middeleeuwse mystiek in de Lage Landen lezen we delen uit het Werkende Leven in de Brulocht van Jan van Ruusbroec.
De Middelnederlandse tekst is overgenomen uit de uitgave:
Jan van Ruusbroec, Werken, editie Poukens en Reypens (Ruusbroec-genootschap, 1932).
De hertaling naar hedendaags Nederlands:
Jan van Ruusbroec, Die gheestelike brulocht. De verhevenheid van de geestelijke bruiloft of de innige ontmoeting met Christus. Hertaling door L. Moereels, Ruusbroec hertaald nr. 5 (Tielt, 1989).
De witregels staan niet in de oorspronkelijke tekst, maar zijn toegevoegd voor de leesbaarheid.
Inhoud van het fragment 'geestelijk zien'
Er zijn volgens Ruusbroec twee manieren van zien, namelijk: lichamelijk zien (met de ogen van je lichaam); en geestelijk zien / bovennatuurlijk zien (met de ogen van je ziel). Over het lichamelijke zien zal Ruusbroec verder in de Brulocht niet spreken: het gaat vanaf nu dus altijd over geestelijk zien en geestelijk licht.
Bespreking in cursusbijeenkomst
In de vijfde bijeenkomst van de cursus Middeleeuwse mystiek in de Lage Landen worden delen uit onderstaande passage besproken:
Bijeenkomst 5b. Ruusbroec: het Werkende Leven in Die geestelike brulocht.
Terug naar het overzicht met teksten bij de cursus:
Teksten van de middeleeuwse mystici Hadewijch en Ruusbroec.
© Copyright onderstaande tekst
Het is niet toegestaan om onderstaande tekst digitaal of in druk over te nemen en/of te publiceren. Zie toelichting bij 'copyright' onderaan deze pagina.
Ruusbroec: geestelijk zien
|
Nu dan vanden eersten. Cristus die Wijsheyt dies Vaders spreect ende hevet ghesproken, inwendichlijcke na sire godheyt, van Adaems tijde allen menschen toe: SIET. Ende des siens es noodt. Nu merket met eernste: soe wie dat sien sal lijflijcke ochte gheestelijcke, daer toe behoren drie dinghe.
|
|
|
Wij beginnen met het eerste, het werkende leven. (blz. 61) Christus, de Wijsheid van de Vader, spreekt en heeft gesproken naar zijn Godheid, van Adams tijd af, diep innerlijk tot alle mensen: 'Ziet'. En dat zien is noodzakelijk. Let daarom goed op: voor wie wil zien, zowel lichamelijk als geestelijk, zijn drie dingen vereist.
|
Dat eerste, sal die mensche lijflijcke sien van buyten, soe moet hi hebben uutwendich licht des hemels, ochte ander materilijc licht, dat dat middel, dat es de locht, verclaert werde daer men doet sien sal. Dat ander es eene vrije willicheyt, dat hi late die dinghen herbeelden in sine oghen die hi sien sal. Dat derde es, dat die instrumente, die oghen, ghesont sijn ende sonder vlecke, alsoe dat die grove lijflijcke dinghe subtijlijcke daer in herbeelden moghen.
|
|
|
Het eerste wat nodig is opdat de mens met zijn lichamelijke ogen iets buiten zich zou zien, is dat er een uitwendig licht aanwezig is, hetzij van de hemel of een ander stoffelijk licht, opdat de tussenruimte tussen het voorwerp en het oog, nl. de lucht, waardoorheen men zien moet, verlicht worde. De tweede voorwaarde is de bereidwilligheid om de dingen, die hij zien wil, toe te laten zich te herbeelden in zijn ogen. Het derde is, dat de werktuigen, waarmee men ziet, nl. de ogen, gezond zijn en zonder vlekken, zodat de grove stoffelijke dingen daar op subtiele wijze in kunnen herbeeld worden.
|
Ghebreect den mensce een van desen drien, hem faelgiert sijn lijflijcke sien. Van desen siene en willen wij niet meer spreeken, maer van eenen gheestelijcken, overnatuerlijcken siene, daer alle onse zalicheyt in gheleghen es.
Wie dat oovernatuerlijc sien sal, daer toe behoren drie poente, dat es: licht der gracien Gods, ende een vrije toeghekeert wille, ende een ombesmette consiencie van dootzonden.
∗ ∗ ∗
Jan van Ruusbroec, 'geestelijk zien', Werkende Leven, in: Die geestelike brulocht (rond 1335).
Bron Middelnederlandse tekst: Jan van Ruusbroec, Werken, editie Poukens en Reypens (Ruusbroec-genootschap, 1932).
|
|
|
Ontbreekt het de mens aan een dezer voorwaarden, dan blijft zijn lichamelijke zien in gebreke. Over dit 'zien' willen wij evenwel verder niet meer spreken; wel over een geestelijk, bovennatuurlijk zien, waarin heel onze zaligheid gelegen is.
(blz. 63) Voor wie bovennatuurlijk wil zien, zijn er drie punten nodig: nl. het licht der genade Gods, een vrij naar God toegekeerde wil en een geweten door geen doodzonde besmet.
∗ ∗ ∗
Jan van Ruusbroec, 'Geestelijk zien', Werkende Leven, in: Die geestelike brulocht (rond 1335).
Hertaling: Jan van Ruusbroec, Die gheestelike brulocht. De verhevenheid van de geestelijke bruiloft of de innige ontmoeting met Christus. Hertaling door L. Moereels (Tielt, 1989). Blz. 61-63.
|
|
Copyright
Bovenstaande tekst wordt behandeld tijdens de cursus Middeleeuwse mystiek in de Lage Landen, door Rozemarijn van Leeuwen (1999-2001).
© Het is, in verband met auteursrecht, niet toegestaan om bovenstaande tekst digitaal of in druk over te nemen en/of te publiceren.
Deze pagina staat niet openbaar online
Deze pagina is verborgen voor zoekmachines (met 'noindex') en dus niet openbaar vindbaar.
Bovenstaande tekst is nadrukkelijk alleen bedoeld als onderdeel van en achtergrond bij de cursus Middeleeuwse mystiek en enkel en alleen van daaruit te bereiken.
Het is niet toegestaan de directe online vindbaarheid ervan te vergroten, door het plaatsen een deeplink naar deze pagina (zeker niet zonder 'nofollow'-tag). Link bij voorkeur naar de betreffende cursusbijeenkomst, waarin bovenstaande tekst wordt toegelicht.
Naar de betreffende cursusbijeenkomst: 5b. Ruusbroec: het Werkende Leven in Die geestelike brulocht.
∗ ∗ ∗
Volg de hele cursus Middeleeuwse mystiek in de Lage Landen online:
|
|